Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu‘nda (TCK) düzenlenen bir suç türüdür. “Hakaret”, bir kişinin onurunu, şerefini, itibarını zedeleyen veya aşağılayan sözler veya davranışlar sergilemek anlamına gelir.
Hakaret Suçu
Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesine göre, hakaret suçu şu şekilde tanımlanır:
(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat ederek veya sövmek suretiyle hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
(2) Hakaretin; bir kimseye alenen yapılması halinde, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır.
Yani, bir kişinin onurunu rencide eden veya aşağılayıcı sözler söyleyen veya davranışlar sergileyen kişi, TCK’nın 125. maddesine göre hakaret suçunu işlemiş olur. Hakaret suçunun cezası; üç aydan iki yıla kadar hapis cezasıdır. Eğer hakaret alenen yapılmışsa, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır.
Hakaret suçu, genellikle kişilik haklarının korunması ve toplum düzeninin sağlanması amacıyla cezalandırılır. Ancak, suçun hükmedilmesi için mahkemenin olayı değerlendirerek adil bir karar vermesi gerekir.
Kanuni Düzenleme
Şeref ve haysiyete karşı işlenen suçlar 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinden 131. maddesine kadar olan bölümlerde düzenlenmiştir. Bu maddeler, bir kişinin onurunu, şerefini, itibarını zedeleyen veya aşağılayan suçları içerir ve toplum düzeninin korunması amacıyla cezalandırılırlar.
Türk Ceza Kanunu’nda yer alan “Hakaret” suçu, 125. maddeden 131. maddesine kadar düzenlenmiştir. Aşağıda bu maddelerin ana hatlarıyla açıklamaları verilmiştir:
Hakaret
Bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.
Mağdurun Belirlenmesi
Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.
İsnadın İspatı
İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmesi halinde, isnat ispatlanmış sayılır. Bunun dışındaki hallerde isnadın ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına veya şikayetçinin ispata razı olmasına bağlıdır.
İddia ve Savunma Dokunulmazlığı
Yargı mercileri veya idari makamlar nezdinde yapılan yazılı veya sözlü başvuru, iddia ve savunmalar kapsamında, kişilerle ilgili olarak somut isnatlarda ya da olumsuz değerlendirmelerde bulunulması halinde, ceza verilmez. Ancak, bunun için isnat ve değerlendirmelerin, gerçek ve somut vakıalara dayanması ve uyuşmazlıkla bağlantılı olması gerekir.
Haksız Fiil Nedeniyle veya Karşılıklı Hakaret
Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir. Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde, kişiye ceza verilmez. Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Kişinin Hatırasına Hakaret
Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır. Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Soruşturma ve Kovuşturma Koşulu
Hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır. Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret suçu hariç. Mağdur, şikâyet etmeden önce ölürse veya suç ölmüş olan kişinin hatırasına karşı işlenmiş ise; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, eş veya kardeşleri tarafından şikâyette bulunulabilir.
Bu bilgiler, Türk Ceza Kanunu’nun belirtilen maddelerini içermektedir. Ancak, tam ve güncel bilgiler için ilgili kanun metinlerine ve resmi mevzuat kaynaklarına başvurmanız önemlidir.Bu maddelerde düzenlenen suçlar, kişilik haklarını korumak ve toplum içinde saygınlığın korunmasını sağlamak amacıyla hukuk sisteminde önemli bir yer tutar. Her bir suçun unsurları ve ceza miktarları kanunda belirtilmiştir ve mahkemeler bu unsurları değerlendirerek adaleti sağlamak amacıyla karar verirler.
Ancak, belirtmek gerekir ki, yasalar zamanla değişebilir ve güncellenmiş kanun metinleri için her zaman resmi kaynaklara başvurmak en iyisidir. Bu nedenle, yasal konularda güvenilir bilgi almak için güncel hukuki kaynaklardan ve uzman avukatlardan bilgi almanız önemlidir.
Hakaret Suçunda Fail Ve Mağdur
Hakaret suçu, bir kişinin onurunu, şerefini, itibarını zedeleyen veya aşağılayan sözler veya davranışlar sergilemek suretiyle işlenir. Bu suçta iki önemli taraf vardır: fail ve mağdur.
Fail: Hakaret suçunu işleyen kişi, yani suçu gerçekleştiren kişi “fail” olarak adlandırılır. Bu kişi, hakaret eden, aşağılayan veya onur kırıcı ifadeler kullanan kişidir.
Mağdur: Hakaret suçunun hedefi olan kişi veya kişiler “mağdur” olarak adlandırılır. Yani, hakarete maruz kalan ve onurunu, şerefini, itibarını zedelenen kişidir.
Örneğin, A kişisi B kişisine hakaret ederse, A kişisi fail, B kişisi ise mağdur olur. Mahkemelerde hakaret suçunu değerlendirirken, failin söylediği sözlerin veya davranışların mağduru gerçekten onur kırıcı nitelikte olup olmadığı, ortada somut bir fiil veya olgunun isnat edilip edilmediği gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.
Hakaret Suçunun Unsurları
Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Suçun işlenmesi için belirli unsurların gerçekleşmesi gerekmektedir. Hakaret suçunun unsurları şunlardır:
Hedef Kişi: Hakaret suçunda mağdurun, yani hedef kişinin olması gereklidir. Bu kişi, hakarete maruz kalan ve onurunu, şerefini, itibarını zedelenen kişidir.
Onur Kırıcı Fiil veya Olgu İsnadı: Failin, hedef kişiye onurunu kıracak nitelikte bir fiil veya olgu isnat etmesi gerekir. Bu fiil veya olgu, açıkça hakaret içerir, küçümseyici veya aşağılayıcıdır.
Somut Fiil veya Söz: Hakaret suçunun işlenmesi için failin somut bir fiil veya söz kullanması gereklidir. Bu fiil veya söz, açık ve belirgin bir şekilde hakareti içermelidir.
Kast: Failin, hedef kişiyi hakaret etmek amacıyla hareket etmesi gerekmektedir. Kast, suçu bilerek ve isteyerek işleme iradesini ifade eder.
Örnek verilecek olursa bir kişinin diğer bir kişiye küfürlü bir şekilde hakaret etmesi durumunda, hakaret suçu işlenmiş olur. Burada, fail hedef kişiye somut bir söz kullanarak onurunu kırmıştır ve amacı da hakaret etmektir.
Hakaret Suçunun İşleniş Şekli
Hakaret suçunun işleniş şekli, bir kişinin onurunu, şerefini, itibarını zedeleyen veya aşağılayıcı nitelikteki sözler veya davranışlar sergilemesiyle gerçekleşir. İşleniş şekli, failin somut bir fiil veya söz kullanarak mağdura yönelik hakaret içeren ifadelerde bulunması veya aşağılayıcı davranışlar sergilemesidir.
Hakaret suçunun işleniş şekli, sözlü veya yazılı ifadelerle gerçekleşebilir. Örneğin, bir kişinin küfürlü veya aşağılayıcı sözler söylemesi, hakaret suçunu işlemek anlamına gelir. Aynı şekilde, hakaret içeren yazılı bir mesaj veya sosyal medya paylaşımı da hakaret suçunun işleniş şekli olabilir.
İşleniş şekli, hedef kişiye yönelik olan söz veya davranışın açık ve belirgin bir şekilde hakaret içermesiyle gerçekleşir. Suçun işleniş şekli, failin kastıyla gerçekleşir; yani fail, hedef kişiyi hakaret etmek amacıyla bilinçli olarak hareket eder.
Unutulmaması gereken önemli bir nokta, her hakaret ifadesinin suç oluşturmadığıdır. Hakaret suçu, belirli unsurların gerçekleştiği, onur kırıcı nitelikte somut ifadeler veya davranışlar olduğunda meydana gelir. Ayrıca, hukuki süreç ve hakaret suçunun işleniş şekli, ülkenin yasalarına ve mahkemelerin yargılama süreçlerine bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Sonuç olarak, hakaret suçunun işleniş şekli, failin aşağılayıcı veya onur kırıcı sözler veya davranışlarla hedef kişiye yönelmesiyle gerçekleşir.
Hakaret Suçunun Nitelikli Halleri
Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenen hakaret suçunun bazı nitelikli halleri vardır. Nitelikli haller, suçun işlendiği durumda cezada artışa veya özel bir düzenlemeye yol açar. Hakaret suçunun nitelikli halleri şunlardır:
Halkın Bir Kesimini Kin ve Düşmanlığa Tahrik: Hakaret suçunun işlenmesiyle birlikte failin, halkın bir kesimini sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından kin ve düşmanlığa tahrik ettiği durumlarda, verilecek ceza yarı oranında artırılır (TCK 125/2).
Görevli Memura Karşı İşlenen Hakaret: Failin, görevli bir kamu görevlisine görevi sırasında hakaret ettiği durumlarda, verilecek ceza yarı oranında artırılır (TCK 125/3).
İş Yerinde veya Okulda Karşı İşlenen Hakaret: Failin, iş yeri veya okul gibi bir eğitim veya çalışma ortamında, o yerin özelliğini kullanarak hakaret ettiği durumlarda, verilecek ceza yarı oranında artırılır (TCK 125/4).
Bu nitelikli haller, hakaret suçunun işlendiği durumda cezada artışa neden olur. Bu tür durumların kanıtlanması ve mahkemeler tarafından kabul edilmesi durumunda, ceza miktarı belirlenirken bu nitelikli haller göz önünde bulundurulur.
Ancak belirtmek gerekir ki yasalar zamanla değişebilir ve güncellenmiş kanun metinleri için her zaman resmi kaynaklara başvurmak en iyisidir.
Hakaret Suçunda Cezayı Azaltan Ya Da Kaldıran Kişisel Nedenler
Hakaret suçunun cezasını azaltan veya hatta kaldıran kişisel nedenler, Türk Ceza Kanunu’nda belirtilmiştir. Suçu işleyen kişinin eylemlerini işlerken varlığı, durumu veya özelliği sebebiyle ceza miktarının azaltılmasına veya tamamen affedilmesine yol açabilecek bazı durumlar şunlardır:
Haksız Provokasyon: Mağdurun, faili hakarete teşvik edecek veya öfkelendirecek bir provokasyonu varsa, mahkeme cezayı azaltabilir veya suçu affedebilir.
Hakaretin Haklı Sebeple Sınırlı Olması: Eğer hakaret eden kişi, hakaretini haklı bir sebeple sınırlı tutmuşsa ve bu sebep makul bir ölçüde kabul edilebilir nitelikteyse, ceza miktarı azaltılabilir veya suç affedilebilir.
İyi Hal İndirimi: Sanığın daha önceki davranışları ve kişisel özellikleri, mahkeme tarafından iyi hal indirimi olarak değerlendirilebilir ve ceza miktarı azaltılabilir.
Mağdurun Rızası: Hakaret suçu işlendiğinde, bazı durumlarda mağdur, hakaret suçunu affetmeyi tercih edebilir. Bu durumda, mağdurun rızasıyla suç affedilebilir.
Ancak, bu kişisel nedenler suçun işlenmesini tamamen ortadan kaldırmaz. Sadece ceza miktarının azaltılmasına veya suçun affedilmesine yol açabilirler. Hakaret suçunda kişisel nedenlerin mahkeme tarafından kabul edilmesi için olayın tüm koşullarının değerlendirilmesi gerekir ve yargılama süreci adil bir şekilde gerçekleştirilir.
Hakaret suçuna ilişkin ceza miktarını ve kişisel nedenleri tam olarak anlamak için, Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddelerini ve yargısal içtihatları gözden geçirmek önemlidir. Hukuki konularda uzman bir avukattan profesyonel hukuki tavsiye almak, daha doğru ve güncel bilgi edinmenizi sağlayacaktır.
Hakaret Suçun Cezası Ve Yaptırımı
Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Suçun cezası ve yaptırımı bu maddeye göre belirlenir.
Türk Ceza Kanunu’na göre, hakaret suçu işleyen kişi üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu, hakaret suçunun temel ceza miktarını ifade eder.
Ancak, hakaret suçu bazı nitelikli hallerde daha ağır cezalara tabi olabilir. Örneğin, halkın bir kesimini kin ve düşmanlığa tahrik etme, görevli memura karşı hakaret, iş yerinde veya okulda hakaret gibi durumlarda ceza miktarı yarı oranında artırılabilir.
Bununla birlikte, hakaret suçunun cezası sadece hapis cezası ile sınırlı değildir. Ayrıca, hakaret suçu mağdura maddi veya manevi zarar vermişse, fail ayrıca tazminat ödemeye de mahkûm edilebilir.
Hakaret suçu, kişilik haklarını korumak ve toplum içinde saygınlığın sağlanmasını sağlamak amacıyla caydırıcı bir ceza ile yaptırıma tabi tutulur.
Hakaret Suçunda Zamanaşımı Süresi
Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunu’na göre, hakaret suçunda zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren başlar ve suçun cezalandırılmasının belli bir süre sonra mümkün olmadığı durumu ifade eder.
Zamanaşımı süresi, bir suçun işlendiği tarihten itibaren, suçun cezalandırılmasının belli bir süre sonra mümkün olmadığı durumu ifade eder. Türk Ceza Kanunu’na göre, suçlar için farklı zamanaşımı süreleri belirlenmiştir. Zamanaşımı süresi, suçun türüne, ceza miktarına ve diğer özel durumlara göre değişebilir.
Türk Ceza Kanunu’na göre zamanaşımı süreleri şu şekildedir:
-3 yıla kadar hapis cezasını gerektiren suçlar için zamanaşımı süresi 8 yıldır.3 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlar için zamanaşımı süresi, suçun verilecek cezanın yarısını aşmamak üzere, cezanın infaz süresinin iki katıdır.
-Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlar için zamanaşımı süresi 25 yıldır.
-Ölüm cezasını gerektiren suçlar için zamanaşımı süresi yoktur.
Ancak, suçun niteliğine ve yargılama sürecine bağlı olarak, bazı özel durumlarda zamanaşımı süresi değişebilir. Örneğin, suçun işlenmesi durumunda zamanaşımı süresi başlayıp başlamadığı, failin kaçışı veya saklanması durumunda zamanaşımının durması gibi durumlar, süreci etkileyebilir.
Hakaret suçunun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içinde fail hakkında dava açılması ve yargılamanın tamamlanması gerekmektedir. Zamanaşımı süresi sona erdikten sonra, suçun cezalandırılması mümkün olmaz ve fail hakkında dava açılamaz.
Ancak, hakaret suçu bazı nitelikli hallerde daha ağır cezalara tabi olabilir ve bu durumda zamanaşımı süresi farklılık gösterebilir. Örneğin, halkın bir kesimini kin ve düşmanlığa tahrik etme, görevli memura karşı hakaret, iş yerinde veya okulda hakaret gibi durumlar, ceza miktarını etkileyebilir ve dolayısıyla zamanaşımı süresini de değiştirebilir.
Sonuç
Hakaret Suçu Türk Ceza Kanunu 125. Madde de tanımlanmıştır. Suçun faili veya mağduru olmak herkesin başına gelebilecek bir durumdur. Bu nedenle; ciddi bir hak kaybı yaşamamak adına hukuki destek almak her zaman önemlidir. Emef Hukuk Kayseri ceza avukatı olarak uzman kadrosu ile hizmet vermekte ve müvekkil odaklı çalışmaları ile hukuki destek sağlamaktadır.
Bu yazımız ile ceza hukuku konusunda daha önce yazmış olduğumuz aşağıdaki makalelerimizi de okuyabilirsiniz.
Resmi Belgede Sahtecilik suçu, cezası ve unsurları