Soybağının reddi davası, baba ile çocuk arasında var olduğu kabul edilen babalık karinesinin mahkeme kararıyla çürütülmesi anlamına gelir. Bu davalar, Türk Medeni Kanunu’nun 286 ve 291. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, soybağının düzeltilmesi açısından önemli bir hukuki süreçtir.
Soybağının Reddi Davasını Kimler Açabilir?
Türk Medeni Kanunu çerçevesinde soybağının reddi davası açabilecek kişiler belirli sınırlarla düzenlenmiştir. Şu kişiler dava açma hakkına sahiptir:
- Baba: Soybağını reddetmek için dava açabilir.
- Çocuk: Kendi soybağının reddini talep edebilir.
- Henüz ergin olmayan çocuk için kayyım: Çocuğun menfaatleri doğrultusunda dava açabilir.
- Kocanın ölmesi veya akıl sağlığını kaybetmesi durumunda: Kocanın altsoyu, anne ve babası veya biyolojik baba olduğu iddia edilen kişi bu davayı açabilir.
Ancak anne, soybağının reddi davası açamaz. Türk Medeni Kanunu, bu davayı açma hakkını yalnızca babaya ve belirli diğer kişilere tanımaktadır.
Soybağının Reddi Süresi ve Zaman Aşımı
Soybağının reddi davası belirli süreler içinde açılmalıdır:
- Baba, çocuğun doğduğunu öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde bu davayı açmalıdır.
- Çocuk, reşit olduktan sonra 1 yıl içinde bu davayı açabilir.
- Bu süreler hak düşürücü süredir, yani mahkeme re’sen dikkate alır ve sürenin dolması halinde dava reddedilir.
Soybağının Reddi Davası Kaç Yıl Sürer?
Davanın süresi, hukuki sürecin nasıl işlediğine bağlıdır. Ortalama olarak:
- Sorunsuz ilerleyen davalar 1-2 yıl içinde sonuçlanır.
- Taraflardan birinin itiraz etmesi halinde 3-4 yıla kadar uzayabilir.
Soybağının Reddi Davası Sonuçları Nelerdir?
Soybağının reddi davasının kazanılması durumunda:
- Baba ile çocuk arasındaki nesep ilişkisi sona erer.
- Çocuk, artık resmi olarak babaya bağlı sayılmaz.
- Çocuğun tüm miras hakları kaybolur.
- Çocuğun bakım masrafları ve daha önce ödenmiş nafakalar, gerçek babadan talep edilebilir.
- Kararın kesinleşmesiyle nüfus kaydı düzeltilir.
Soybağının Reddi İçin Gerekli Deliller
Mahkemede soybağının reddi ispat edilmelidir. Bunun için aşağıdaki deliller kullanılabilir:
- DNA Testi: %99,8 doğruluk oranıyla babalık bağı tespit edilebilir.
- Tanık Beyanları: Çocuğun başka bir erkekten olduğu konusunda şahitlerin anlatımları değerlendirilebilir.
- Medeni Hal ve Zamanlama Kanıtları: Çocuğun ana rahmine düşme tarihi ile babanın ilişkisini gösterecek deliller sunulmalıdır.
Soybağının Reddi ve DNA Testi
Soybağının reddi davalarında DNA testi en önemli delillerden biridir. Mahkeme, taraflardan ve ilgili üçüncü kişilerden DNA testi yaptırmalarını talep edebilir. Eğer mahkemenin talep ettiği testler reddedilirse, bu durum olumsuz bir delil olarak değerlendirilebilir.
Soybağının Reddi Davası Ücreti 2025
Soybağının reddi davası ücretleri her yıl değişiklik göstermektedir. 2025 yılı için asgari avukatlık ücreti 30.000 TL’den az olmamak kaydıyla belirlenmiştir. Bunun yanında mahkeme harçları, bilirkişi ücretleri ve DNA test masrafları gibi ek maliyetler de bulunmaktadır.
Soybağının Reddi Davası Hangi Mahkemede Açılır?
Soybağının reddi davası aile mahkemelerinde açılmalıdır. Eğer ilgili yerleşim yerinde aile mahkemesi yoksa asliye hukuk mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla bu davayı görebilir.
Yetkili mahkeme:
- Davacı veya davalının yerleşim yeri mahkemesi,
- Çocuğun doğduğu yer mahkemesi olabilir.
Soybağının Reddi Davasında Zamanaşımı
Soybağının reddi davasında hak düşürücü süre uygulanmaktadır. Baba ve çocuk için 1 yıl içinde dava açma zorunluluğu vardır. Hak düşürücü süre dolduktan sonra dava açılamaz.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Soybağının reddi davası için DNA testi zorunlu mu?
Hayır, ancak DNA testi güçlü bir delil olduğu için mahkemeler tarafından genellikle talep edilir.
2. Soybağının reddi davası kazanılırsa çocuğun nüfusu değişir mi?
Evet, mahkeme kararının kesinleşmesiyle çocuğun nüfus kaydı düzeltilir.
3. Bu davayı anne açabilir mi?
Hayır, anne soybağının reddi davası açamaz.
4. Soybağının reddi davası ile babalık davası aynı mı?
Hayır, babalık davası biyolojik babanın tespitini amaçlarken, soybağının reddi davası mevcut babalık bağını ortadan kaldırır.
5. Mahkeme sürecinde çocuğa nafaka ödenir mi?
Mahkeme kararı kesinleşene kadar nafaka yükümlülüğü devam eder.
6. Soybağının reddi davası nasıl açılır?
Bu dava, görevli ve yetkili aile mahkemesine sunulacak bir dilekçe ile açılır. Mahkeme süreçleri profesyonel bir avukat yardımıyla yürütülebilir.